TT	GIỜ	ĐỊA ĐIỂM THU MẪU	KẾT QUẢ ĐO NHANH CÁC CHỈ TIÊU TẠI HIỆN TRƯỜNG						Độ mặn so với 2022
			Nhiệt độ (°C)	Độ mặn (‰)	pH	Độ Kiềm (mg/l)	Độ trong (cm)	DO (mg/l)
Giá trị giới hạn cho phép lấy nước vào ao (theo QCVN 02-19 và 02-20: 2014/BNNPTNT)			Tôm:18-33 Cá Tra: 25-32	Tôm 5-35	7,0-9,0	60-180	Tôm 20-50	Tôm ≥ 3,5 Cá Tra ≥2	±
1	12h30	Cầu Trà Niên, ấp Trà Niên, P. Khánh Hòa	30,7	10	7,1	109	5	1,4	+5
2	13h00	Đầu Vàm Trà Niên (điểm giao nhau của xã Hòa Đông và Vĩnh Hải)	29,7	11	7,4	78	10	1,7	+4
3	13h30	Kênh Vĩnh Châu - Cổ Cò	30,4	6	7,0	101	5	1,9	+6
4	11h30	Vàm Trà Nho (xã Vĩnh Hiệp – P. Vĩnh Phước)	31,0	10	7,6	109	10	2,8	+10
5	12h00	Cống Trà Nõ, xã Vĩnh Tân	31,0	10	7,5	101	10	3,1	+9
6	13h30	Kênh Năm Căn - Lai Hòa, xã Lai Hòa	30,0	7	7,2	100	15	3,6	+3
7	14h10	Cống Nophol, ấp Nophol, xã Vĩnh Tân	29,6	10	7,0	98	15	3,4	+5
8	15h55	Bến phà Chàng Ré (xã Thạnh Phú - xã Gia Hòa 1)	31,5	4	7,1	65	20	2,1	+4
9	15h10	Cầu Treo-Điểm giao nhau của Kênh giữa Hòa Bình- Kênh 3 Mạnh Hòa Phuông -Kênh Ngã 3 Tam Hòa (Hòa Tú 2- Hòa Tú I và Gia Hòa 1)	32,2	5	7,1	73	10	3,4	+5
10	07h05	Cầu Hòa Lý - Kênh Thạnh Mỹ, ấp Hòa Lý, xã Ngọc Tố	28,3	10	6,8	71	10	2,3	+9
11	07h45	Bến phà Dù Tho (Xã Tham Đôn - xã Ngọc Đông)	28,7	8	6,6	83	15	2,6	+8
12	07h50	Cống Sáu Quế 1, xã Lịch Hội Thượng	28,0	6	6,9	72	5	3,4	+3
13	08h05	Cống Tầm Vu, ấp Nhà Thờ, xã Trung Bình	28,5	8	7,2	90	5	3,6	+3
14	08h45	Cống Xà Mách, ấp Giồng Chát, xã Liêu Tú	28,5	9	7,5	107	5	3,8	+5
15	12h40	Vàm Ông Tám, xã An Thạnh 3	28,5	8	7,0	78	22	3,5	+8
16	12h00	Bến đò Nông trường 30/4, xã An Thạnh Nam	28,4	11	7,2	79	24	3,6	+9
17	13h50	Bến đò Đại Ngãi	28,7	1	7,0	62	20	3,4	+1
18	15h10	Kênh Tài công , P4, TP ST	28,2	0	7,2	66	18	3,6	0
19	15h30	Ngã tư Mỹ Phước	29,3	2	6,7	80	15	2,3	+2
20	16h00	Kênh xáng Rạch G	29,5	1	7,3	127	10	2,1	+1
21	15h10	Kênh Phú Cường	29,0	0	7,1	107	20	3,3	0
22	15h05	Tuyến sông Hậu thuộc xã An Lạc Tây	29,8	0	7,4	109	30	3,1	0
23	16h25	Tuyến sông Hậu thuộc xã Phong Nẫm	28,6	0	7,3	89	30	3,1	0
24	14h15	Tuyến sông Hậu thuộc xã Nhơn Mỹ	29,7	0	7,6	97	30	2,6	0
25	14h20	Cống Thạnh Trị, Thị trấn Phú Lộc	32,4	0	7,0	72	20	2,0	0
26	13h30	Cầu Nàng Rền, xã Châu Hưng	33,4	0	6,9	58	25	1,6	0
27	14h10	Cầu Tân Long, xã Tân Long	31,0	0	6,8	57	15	2,1	0
28	14h45	Cầu Nàng Rền - Vĩnh Biên	31,0	0	7,1	65	15	2,5	0

Tháng		Ngày xuất hiện	Độ mặn cao nhất (‰)
			Sông Hậu				Sông Mỹ Thanh
			Trần Đề	Long Phú	Đại Ngãi	An Lạc Tây	Dù Tho	Thạnh Phú	Sóc Trăng
05/2023	Đợt 1	06,07,08	14,4 ÷ 16,4	10,3 ÷ 12,3	3,1 ÷ 5,1	0,6 ÷ 2,6	7,2 ÷ 9,2	2,4 ÷ 4,4	0,5 ÷ 2,5
	Đợt 2	20,21,22

IV. Đề xuất, kiến nghị
         Kết quả quan trắc tại thời điểm thu mẫu cho thấy độ mặn đang có xu hướng giảm lại so với tuần trước, kết hợp với lượng mưa bắt đầu nhiều nên dự báo độ mặn bắt đầu giảm thấp vào các tuần kế tiếp. Đối với các ao đang cải tạo và chuẩn bị thả, đề nghị người nuôi tôm thường xuyên đo độ mặn ngoài tự nhiên đồng thời theo dõi lịch vận hành đóng mở các cống để chuẩn bị ao lắng, ao chứa sẵn sàng kịp lấy nước vào ao nuôi có độ mặn từ 5‰ trở lên. Đối với các ao nuôi có độ mặn thấp đã lấy nước trước đó nên thường xuyên bổ sung vôi, dolomite, khoáng chất tăng cường cho ao nuôi thời điểm này.
         Hiện nay đang trong thời điểm nắng nóng và giao mùa, các ao nuôi tôm dễ gặp tình trạng nắng nóng vào buổi sáng, mưa dầm đột ngột và nhiệt độ hạ thấp vào buồi chiều và buổi đêm dẫn đến chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm, biến động môi trường cao, rủi ro tôm nuôi dễ mắc các bệnh: (1) bệnh về môi trường: sụp tảo, khí độc, giảm pH, thiếu khoáng… (2) bệnh vi khuẩn/vi rút/ KST: hoại tử gan tụy cấp, đốm trắng, phân trắng, EHP, bệnh đường ruột, mủ đuôi….Do đó thời điểm hiện tại người nuôi cần lưu ý một số vấn đề về lựa chọn con giống, quản lý môi trường và sử dụng thức ăn như sau:
         Về bắt giống: Bắt giống ở cơ sở có uy tín, có thương hiệu, có nguồn gốc, cơ sở rõ ràng, có chứng nhận cơ sở đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản, con giống có giấy kiểm dịch và phải xét nghiệm sạch bệnh ít nhất 03 loại bệnh thường gặp đó là đốm trắng (WSSD), hoại tử gan tụy cấp (AHPND) và bệnh còi-vi bào tử trùng (EHP). Khi chọn giống thả kích cở sú từ Post 15 và thẻ từ Post 12 trở lên để đảm bảo sức khỏe tôm nuôi trong điều kiện nắng nóng, giao mùa như hiện nay. Lựa chọn tôm giống đồng đều, bơi lội nhanh nhẹn, lội ngược dòng, phản xạ tốt với tiếng động, gan tụy và ruột sậm màu, tỷ lệ dị hình dưới 0,5%. Khi thả giống đầu vụ nên thả thăm dò, rải vụ một phần diện tích nếu con giống tốt, môi trường, thời tiết thuận lợi thì tiếp tục thả tiếp.
         Nên bố trí thêm ao ương tôm giai đoạn đầu khoảng 100-200m2 và ương tôm từ 15-30 ngày để thả tôm giống size lớn nhằm quản lý tốt sức khỏe tôm nuôi giai đoạn đầu nhất là trong điều kiện các ao nuôi có độ mặn thấp như hiện nay nhằm kiểm soát chặt chẽ môi trường và tăng sức đề kháng, sức chống chọi của tôm nuôi khi sang tôm ra ao lớn. Đối với ương nuôi nhiều giai đoạn, trước khi sang tôm ra ao nuôi thương phẩm nếu có điều kiện thì người nuôi nên lấy mẫu để kiểm tra lại mầm bệnh trong ao ương nhất là bệnh hoại tử gan tụy và vi bào tử trùng – EHP để quyết định tiếp tục nuôi giai đoạn 02 hay hủy bỏ để tránh thiệt hại về kinh tế khi phát hiện tôm bộc phát mầm bệnh trong giai đoạn ương.
         Về quản lý môi trường ao nuôi: cần theo dõi diễn biến thời tiết, môi trường nhất là yếu tố thường xuyên để lấy vào ao dự trữ nguồn nước có độ mặn thích hợp từ 5‰ trở lên và khi lấy vào ao thì xử lý, điều chỉnh các yếu tố môi trường sao cho ổn định, tối ưu cho tôm nuôi như độ mặn từ 5‰ trở lên, độ pH trung bình 7,5, độ kiềm từ 120 mg/l, độ trong 20-35cm, oxy hoà tan lớn hơn 5 mg/l đồng thời theo dõi chặt chẽ và khống chế yếu tố khí độc NH3, NO2, H2S trong quá trình nuôi. Tránh tình trạng các yếu tố môi trường biến động đột ngột sau những cơn mưa đầu mùa hoặc bùng phát khí độc trong ao nuôi sẽ làm tôm bị stress hoặc bị sốc môi trường là điều kiện dễ phát sinh dịch bệnh nguy hiểm trên tôm nuôi.
         Thường xuyên bổ sung vôi, khoáng chất đặc biệt là Canxi, Magie, Kali cho tôm nhất là các ao độ mặn thấp để phòng ngừa bệnh cong thân đục cơ - mềm vỏ, tăng sức đề kháng cho tôm. Có thể sử dụng muối đen để tăng cường độ mặn và khoáng chất trong ao nuôi tôm nhất là trong giai đoạn ương. Mật độ thả tôm nên thả vừa phải để giảm rủi ro, quản lý môi trường tốt hơn và tôm mau lớn.
         Thời điểm hiện tại nắng nóng, pH cao, chất hữu cơ dư thừa tích lũy nhiều ở đáy ao là điều kiện cho các vi khuẩn có hại phát triển mạnh. Đồng thời hiện tại có thể xuất hiện các cơn mưa đầu mùa đột ngột dẫn đến giảm pH và sụp tảo gây ô nhiễm nền đáy ao tôm. Do đó người nuôi nên thường xuyên xử lý vi sinh để bổ sung nguồn vi sinh có lợi cho ao nuôi (có thể ủ nhân sinh khối vi sinh với đường cát hoặc mật đường để tiết kiệm chi phí, ổn định môi trường, ổn định pH). Nên bón vôi xung quanh bờ ao nuôi trước những cơn mưa. Sau những cơn mưa khi thấy hiện tượng sụp tảo (nước trong lại, mất màu tảo hoặc nước chuyển sang đục) cần phải tăng cường sục khí và xử lý vi sinh kịp thời để làm sạch môi trường nước và đáy ao nuôi tránh ảnh hưởng đến tôm nuôi.
         Thường xuyên lấy mẫu đất, mẫu bùn kiểm tra tình trạng đáy ao nuôi để xử lý đáy ao kịp thời, xử lý vi sinh thường xuyên đồng thời định kỳ lấy mẫu nước kiểm tra mật số vi khuẩn gây hại (vibrio) trong ao tôm với tần suất 2 lần/tuần, khống chế mật số vibrio tổng ở mức thấp <1.000CFU/ml và sự hiện diện của vibrio gây bệnh hoại tử gan tụy (V. Parahaemolyticus) và vibrio gây bệnh phân trắng. Lưu ý đối với trường hợp tôm nuôi nhất là tôm thẻ bị các dấu hiệu như còi cọc, ăn yếu, chậm lớn, lệch size nhiều, thịt tôm bị trắng đục theo từng mảng cần báo ngay với cơ quan chuyên môn để lấy mẫu xét nghiệm mầm bệnh vi bào tử trùng EHP và được hướng dẫn xử lý.
         Đối với các ao nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh đặc biệt là các ao nuôi tôm lót bạt, ứng dụng công nghệ cao và nuôi nhiều giai đoạn ngoài việc tuân thủ các quy định trên cần nghiêm túc thực hiện việc bảo vệ môi trường trong và ngoài vùng nuôi. Cần bố trí diện tích chứa chất thải ít nhất 10% diện tích nuôi theo quy định để xử lý chất thải, tuyệt đối không xi-phông hay xả thải chất thải khi chưa qua xử lý ra môi trường bên ngoài nhằm hạn chế gây ô nhiễm môi trường, bồi lắng kênh, rạch và lây lan mầm bệnh cho vùng nuôi.
         Về quản lý cho ăn: Thời điểm nắng nóng gay gắt, nhiệt độ nước >33oC hoặc ngay thời điểm mưa dầm đột ngột, môi trường biến động (sụp tảo) nên cắt cử tôm ăn hoặc giảm 30-50% lượng thức ăn đồng thời tăng cường sử dụng vi sinh, men tiêu hóa, acid hữu cơ để hỗ trợ đường ruột giúp tôm tiêu hóa tốt thức ăn, làm sạch môi trường nước ao nuôi cho đến khi thời tiết, môi trường ao nuôi ổn định thì tăng từ từ lượng thức ăn trở lại. Nên cho tôm ăn từ vừa thiếu đến vừa đủ và chia thành nhiều cử trong ngày, đảm bảo hàm lượng oxy hòa tan trong nước luôn ≥5 mg/l để đảm bảo oxy cho tôm nuôi và hệ vi sinh vật hiếu khí có lợi phát triển trong ao tôm.

         Lưu ý nếu thấy các hiện tượng: đường ruột tôm lỏng lẻo, cong vẹo, đứt khúc hoặc sợi phân tôm dẽo và dài hơn bình thường cần phải giảm lượng thức ăn đồng thời bổ sung các sản phẩm để hỗ trợ, phục hồi đường ruột cho tôm nuôi. Cần sử dụng các sản phẩm trị ký sinh trùng đường ruột tôm nếu thấy khúc ruột ở đốt cuối đuôi tôm bị sưng phồng hoặc có màu trắng hoặc ngã vàng.

         Tình hình xâm nhập mặn vào khu vực nội đồng: Thời điểm hiện tại độ mặn xâm nhập vào Đại Ngãi ở mức 1‰, Ngã tư Mỹ Phước 2‰, Kênh xáng rạch G 1‰. Các tuyến nội đồng khác 0‰. Đối với các hộ nuôi cá nước ngọt cần theo dõi môi trường thường xuyên nhất là yếu tố độ mặn trong quá trình thay nước cá đồng thời quản lý chặt chẽ yếu tố Oxy hòa tan, pH, kiềm và hàm lượng khí độc trong ao nuôi; cho ăn vừa đủ, tránh dư thừa thức ăn, thường xuyên xử lý vi sinh xử lý đáy ao và bón vôi để ổn định môi trường. Không được xả nước thải, bùn thải chưa qua xử  lý ra ngoài môi trường tự nhiên. Đối với vùng nuôi cá tra thương phẩm cần quản lý ao nuôi cá tra theo Quy chuẩn Việt Nam QCVN 02-20:2014/ BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn về cơ sở nuôi cá tra đảm bảo vệ sinh thú y, bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm./.